Fatih Sultan Mehmet İstanbul'u Nasıl Fethetti?

Fatih Sultan Mehmet, 1453 yılında İstanbul'u fethettiği tarihin en önemli olaylarından birini gerçekleştirdi. 21 yaşındaki genç padişah, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'i kuşatarak Orta Çağ'ı kapattı ve Yeni Çağ'ı başlattı. Bu fetih, üstün strateji, teknolojik yenilikler ve kararlılıkla kazanıldı.

Kuşatmaya Hazırlıklar ve Ordu Yapısı

Fatih Sultan Mehmet, tahta çıktıktan hemen sonra İstanbul'u fethetmeyi hedefledi. 1451'de Edirne'de dev bir ordu topladı; yaklaşık 80.000-200.000 asker, 70 gemi ve yüzlerce topa sahipti. En önemlisi, Macar mühendis Urban'ın döktüğü dev bombardı toplarıydı; bunlar surları delik deşik edebiliyordu. Fatih, donanmayı 350 gemiye çıkararak Haliç'i ablukaya aldı.

Dev Toplar: Urban'ın 8 metre uzunluğundaki topları, günde 500 kg'lık gülle atıyordu.
Yeniçeri Ordusu: Disiplinli piyade birlikleri, surlara tırmanmada kritik rol oynadı.
Deniz Gücü: Rumeli Hisarı'nın inşasıyla Boğaz'ı kontrol altına aldı.

Kuşatmanın Başlangıcı ve Stratejik Hamleler

6 Nisan 1453'te başlayan kuşatma, 53 gün sürdü. Bizans İmparatoru XI. Konstantinos, surları zincirle kapattı ve Cenevizlilerden yardım aldı. Fatih, kara surlarını top ateşiyle zayıflattı. En kritik an, Haliç zincirini aşmak için gemilerin karadan yürütülmesiydi; 70 gemi, Galata üzerinden 22 Nisan gecesi kızaklar üzerinde taşındı. Bu taktik, Bizans'ı şoke etti.

Gemilerin Karadan Yürütülmesi ve Dönüm Noktaları

Gemileri karadan yürütmek için yağlanmış kızaklar ve 10.000 işçi kullanıldı. Gece yapılan bu operasyon, Haliç'i tamamen Osmanlı kontrolüne aldı. 7 Mayıs'ta dört gemi birden battırıldı, 12 Nisan'da ise surlara ilk gedikler açıldı. Fatih, tünel kazma ve lağımcı birliklerle surları zayıflattı. Genç Osman ve Balaban* gibi kahramanlar, surlara ilk bayrağı dikti.

1. Nisan başı: Top ateşiyle surlar aşındırıldı.
1. 22 Nisan: Gemiler Haliç'e indirildi.
1. 29 Mayıs: Son genel hücumla surlar aşıldı; imparator öldü.

Son Hücum ve Fetih Sonrası

29 Mayıs sabahı son hücum başladı. Yeniçeriler, Kerkoporta kapısından sızarak surları ele geçirdi. XI. Konstantinos savaşta öldü. Fatih, şehre girerek Ayasofya'yı camiye çevirdi ve İstanbul adını verdi. Fetih sonrası nüfus teşvikiyle şehir yeniden canlandı; Hristiyanlara af ilan edildi.

Örnek 1: Urban topu, surlardaki St. Romanos Kapısı'nı yıktı.
Örnek 2: Ceneviz komutanı Giustiniani'nin yaralanması, Bizans moralini çökertti.
Örnek 3: Venedik gemilerinin gecikmesi, yardımı engelledi.

Fetih Tarihî Önemi ve Mirası

İstanbul'un Fethi, Osmanlı'yı süper güç yaptı ve doğu-batı ticaretini değiştirdi. Fatih'in vizyonu, top teknolojisi ve lojistik dehası, modern savaşın öncüsü oldu. Bugün hâlâ strateji derslerinde örnek gösterilir. Bu zafer, İslam tarihindeki en parlak sayfalarından biridir.